COVID-19, a choroby współistniejące

Jakie są czynniki ryzyka ciężkich następstw zakażenia SARS-CoV-2? Starszy wiek (> 65 rż) i choroby współistniejące, które pogarszają wydolność organizmu na wielu płaszczyznach (m.in. obniżają jego zdolność zwalczania infekcji). Pomocne we wczesnym wykryciu wielu nieprawidłowości zdrowotnych mogą być badania laboratoryjne.

Od czego zależy odporność?

Odporność organizmu jest kwestią indywidulaną i zależy od:
- predyspozycji
- wieku
- ogólnego stanu zdrowia.

Większość zakażonych wirusem SARS-CoV-2 doświadczy jedynie łagodnych objawów infekcji, gdyż ich układ immunologiczny sprawnie i szybko zareaguje na wirusa. Jednak ocenia się, że niebezpieczeństwo ciężkiego przebiegu COVID-19 dotyczyć może 1 na 6 osób.

Zdolność do efektywnej odpowiedzi immunologicznej spada wraz z wiekiem, a także na skutek:
- szeregu wrodzonych i nabytych niedoborów odporności (np. HIV/AIDS)
- chorób współistniejących.

Zarówno fizjologiczny proces starzenia, jak i schorzenia przewlekłe wiążą się ze stałą obecnością stanu zapalnego w organizmie, co z kolei prowadzi do wyczerpania układu odpornościowego. Stan zapalny to nie tylko cecha „typowych” schorzeń zapalnych - obserwuje się go również w otyłości, miażdżycy, zespole metabolicznym i cukrzycy.

Dla kogo COVID-19 jest najbardziej niebezpieczny?

Niekorzystny wpływ na przebieg choroby udokumentowano dla:
- poważnych chorób sercowo-naczyniowych (niewydolność serca, choroba wieńcowa, kardiomiopatie)
- chorób nowotworowych
- przewlekłej choroby nerek
- przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP)
- otyłości (BM I≥ 30)
- cukrzycy typu 2
- anemii sierpowatej
- stanów po przeszczepie narządów.

Obok powyższych, mniej jednoznaczne powiązania z ciężkim przebiegiem COVID-19 opisywane są m.in. dla innych chorób układu oddechowego (astma, idiopatyczne zwłóknienie płuc, mukowiscydoza), nadciśnienia tętniczego, chorób naczyń mózgowych, wątroby, cukrzycy typu 1, zaburzeń odporności i wrodzonych chorób metabolicznych. Do grup ryzyka zalicza się też osoby palące oraz poddane terapiom immunosupresyjnym, np. w przebiegu chorób zapalnych bądź po przeszczepach narządów lub szpiku.

Jak zapobiegać chorobom współistniejącym?

O ile nie mamy wpływu na choroby wrodzone, to wiele schorzeń z powyższej listy:
- rozwija się latami
- spowodowanych jest w znacznej mierze na skutek naszego stylu życia.

Od naszych codziennych wyborów zależy:
- jak będzie przebiegał proces starzenia?
- jak długo organizm utrzyma optymalną, właściwą dla wieku formę?

Jednym ze sprzymierzeńców walki z takimi chorobami cywilizacyjnymi jak otyłość, schorzenia sercowo-naczyniowe (miażdżyca, zawał serca czy udar mózgu), cukrzyca 2 typu czy niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby jest:
- zbilansowana, najlepiej śródziemnomorska dieta
- regularna aktywność fizyczna.

Jeśli chcesz obniżyć ryzyko zachorowania na:
- nowotwór - unikaj czerwonego mięsa, alkoholu, palenia tytoniu
- chorób nerek i wątroby - wystrzegaj się używek i nadmiaru leków (również tych dostępnych bez recepty).

Jakie badania laboratoryjne?

Pomocne we wczesnym wykryciu wielu nieprawidłowości zdrowotnych mogą być następujące badania:

Morfologia krwi (CRP jako uzupełnienie).

Wieloparametrowy wynik tego badania może sygnalizować:
- problemy z odpornością
- toczące się infekcje
- anemię (np. w przebiegu chorób przewlekłych)
- a nawet problemy onkologiczne.

Cennym uzupełnieniem morfologii jest stężenie białka C-reaktywnego (CRP), czyli niespecyficznego wskaźnika toczącego się stanu zapalnego. Może ono wzrastać:
- w przebiegu infekcji
- po urazach
- w szeregu przewlekłych chorób zapalnych (np. RZS, nieswoiste zapalne choroby jelit)
- w przypadku nowotworów.

Kreatynina.
Jest głównym, laboratoryjnym wykładnikiem funkcji nerek. Wynik tego badania przedstawiany jest łącznie z wyliczeniem tzw. estymowanego wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR). Co wskazuje na niewydolność nerek? Wzrost stężenia kreatyniny we krwi, któremu towarzyszy spadek parametru eGFR.

Diagnostykę dysfunkcji tego narządu można poszerzyć o badanie:
- ogólne moczu
- wydalania białka z moczem (badanie ACR).

Szacuje się, że na przewlekłą chorobę nerek, która jest jedną z głównych chorób predysponujących do ciężkiego przebiegu COVID-19 - choruje nawet 10-15% światowej populacji. Przez długi czas może ona rozwijać się bezobjawowo, stąd tak ważne są profilaktyczne, regularne badania nerek - szczególnie u osób, które cierpią na schorzenia predysponujące do ich wystąpienia (jak cukrzyca, nadciśnienie i otyłość).

Glukoza.
Podstawowym badaniem w kierunku cukrzycy i stanów ją poprzedzających jest oznaczenie na czczo tego cukru we krwi. Cukrzyca nie jest chorobą śmiertelną, ale może prowadzić do wielu powikłań zagrażających życiu, które są związane z uszkodzeniem ścian naczyń dużych i małych (np. nerkowych) naczyń krwionośnych. W jej przebiegu dochodzi również do wzrostu podatności na infekcje.

Lipidogram.
Jednym z głównych wskaźników ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych jest dyslipidemia, czyli nieprawidłowe wyniki któregoś z parametrów lipidogramu:
- cholesterolu całkowitego,
- „złego” cholesterolu LDL
- „równie złego” cholesterolu nie-HDL
- „dobrego” cholesterolu HDL
- trójglicerydów.

Choroba ta może doprowadzić do rozwoju nadciśnienia, a ono z kolei do niewydolności serca. Poza tym może przyczyniać się do poważnego przebiegu COVID-19, jak i nasilić się lub ujawnić po przebyciu choroby. Diagnostykę niewydolności serca może wspomóc laboratoryjne oznaczanie peptydu natriuretycznego (BNP lub NT pro-BNP).

Próby wątrobowe.
Aby ocenić stan wątroby i dróg żółciowych można oznaczyć:
- aktywność enzymów wątrobowych (ALT, AST, GGTP i ALP)
- stężenie bilirubiny całkowitej.

Niektórzy autorzy jako jeden z czynników ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19 wymieniają stłuszczenie wątroby na podłożu metabolicznym (MAFLD, NAFLD), czyli zaburzenia w gospodarce energetycznej.

Ta najpowszechniejsza na świecie i w Polsce choroba wątroby (może dotyczyć nawet 25% Polaków) rozpoznawana jest na podstawie badań obrazowych, ale jej podejrzenie budzić mogą nawet granicznie nieprawidłowe wyniki oznaczania we krwi aktywności enzymów wątrobowych: ALT i GGTP, rzadziej obserwować można wzrost poziomu bilirubiny.

Co zwiększa ryzyko NAFLD? Dieta wysokokaloryczna, która jest bogata w rafinowane węglowodany, tłuszcze nasycone i słodzone napoje. Choroba ta współwystępuje często z tzw. zespołem metabolicznym (otyłość, nadciśnienie, dyslipidemia czy nieprawidłowy poziom glukozy na czczo).

Jesienią postaw na odporność.
Ruszyła 16. ogólnopolska kampania edukacyjno-profilaktyczna „Postaw na odporność”, podczas której możesz:
- sprawdzić odporność na jesień i podczas pandemii wirusa SARS-CoV-2
- zorientować się w jakiej kondycji jest Twój organizm.

Zrobisz to, dzięki pakietom badań profilaktycznych, w obniżonych cenach, które przygotowała ogólnopolska sieć laboratoriów medycznych Diagnostyka:

- e-pakiet „Zdrowie w dobie pandemii”
Skorzystaj z badań przesiewowych, które mogą pomóc we wczesnym wychwyceniu wielu nieprawidłowości zdrowotnych. W pakiecie znalazły się następujące badania: Morfologia krwi, CRP ilościowo, Glukoza, Lipidogram (CHOL, HDL, nie-HDL, LDL, TG), Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP), Kreatynina. Cena pakietu to 79 PLN (zamiast 182 PLN).

- e-pakiet „Postaw na odporność”
Właściwie dobrane badania laboratoryjne pomagają lekarzom immunologom klinicznym w diagnostyce niedoborów odporności i ich leczeniu. W ramach tego pakietu możesz wykonać następujące badania: Morfologia krwi, CRP ilościowo, Kreatynina, Białko całkowite, Albumina, IgG, Witamina D metabolit 25(OH). Cena pakietu to 139 PLN zamiast 227 PLN.

Wybrany pakiet lub obydwa pakiety kupisz:
- w e-Sklepie sieci Diagnostyka
- stacjonarnie w Punkcie Pobrań.

Przy zakupie skorzystaj z kodu ODPORNI. Wyniki badań zawartych w pakietach będą opatrzone automatycznym raportem.

Jesienna akcja edukacyjno-profilaktyczna potrwa do 10 grudnia 2021.

/źródło - /