Szczepienia na COVID-19, a badania laboratoryjne
Wpisany przez S.Z.   
środa, 21 kwietnia 2021 20:47

Szczepienia na COVID-19, a badania laboratoryjne

Czy chcąc poznać swoją odporność poszczepienną wystarczy zlecić którekolwiek z oferty badań „na przeciwciała na koronawirusa”? Czy wystarczy wybrać najtańszy, jeden z najpopularniejszych testów – kasetkowy? Nie! Musi to być test, który spełnia dwa warunki: wykrywa przeciwciała przeciw białku S wirusa SARS-CoV-2 i jest badaniem ilościowym.

Szczepionka przeciw COVID-19.
Ma nas zabezpieczać przed:
- tą chorobą
- szczególnie jej ciężkim przebiegiem
- jak i poważnymi, długotrwałymi następstwami zachorowania.

Raporty m.in. Europejskiej Agencji Leków, towarzyszące wprowadzeniu do użytku tej metody uzyskiwania odporności na chorobę, wywołaną przez wirusa SARS-CoV-2 - zawierają szereg danych, m.in. dotyczących ich bezpieczeństwa i skuteczności.

Skuteczność szczepionki.
Skrótowo ujmując, skuteczność szczepionki oceniana jest poprzez obserwację wystąpienia COVID-19 i ewentualnej ciężkości przebiegu tej choroby:
- w grupie badanej (otrzymującej szczepionkę)
- w porównaniu do grupy kontrolnej (otrzymującej placebo).

2 typy odporności nabytej.
Sprawdzana jest również zdolność szczepionki do wywołania odpowiedzi immunologicznej organizmu. Zarówno naturalne przechorowanie COVID-19, jak i szczepionka indukują obydwa typy odporności nabytej:

1. Komórkowy.
Ocena odporności komórkowej jest dość skomplikowana i zwykle przeprowadzana w ośrodkach badawczych.

2. Humoralny.
Odporność humoralna manifestuje się natomiast obecnością specyficznych przeciwciał anty-SARS-CoV-2, które stosunkowo łatwo wykryć można we krwi badanego w laboratorium medycznym

Odporność poszczepienna.
Obecność i ilość przeciwciał u osoby zaszczepionej na COVID-19 w pełnym cyklu (obecnie używane szczepionki wymagają przyjęcia 2 dawek) może odzwierciedlać jej:
- odpowiedź na szczepienie
- a co za tym idzie - stopień odporności na zachorowanie.

W przyszłości być może wskazywać będzie konieczność (lub jej brak) przyjęcia dawki przypominającej.

Zbyt mało przeciwciał.
Brak lub niskie stężenie przeciwciał u osoby, która przechorowała COVID-19, szczególnie:
- na początku pandemii
i/lub
- w sposób bezobjawowy
wskazywać może na niepełną jej odporność na powtórne zachorowanie.

Szczepienie ozdrowieńca?
Oficjalne rekomendacje wskazują na brak przeciwwskazań do szczepienia u ozdrowieńców COVID-19. Niewykrywalna lub mała ilość przeciwciał jest dodatkowym argumentem za zasadnością szczepienia w tej grupie.

Test testowi nierówny.
Nie zaleca się sprawdzania swojej odporności poszczepiennej za pomocą pierwszych lepszych badań „na przeciwciała na koronawirusa”. Musi to być test, który:
1. Wykrywa przeciwciała przeciw białku S wirusa SARS-CoV-2.
2. Jest badaniem ilościowym.

Komercyjnie stosowane testy wykrywają przeciwciała przeciw nukleokapsydowi (N) lub/i białku kolca (S) SARS-CoV-2.

Białko S wirusa.
Dotychczas wprowadzone szczepionki przeciw COVID-19 zawierają natomiast mRNA kodujące wyłącznie białko S wirusa (kluczowe dla wnikania wirusa do komórki). Osoba zaszczepiona nie wytworzy zatem przeciwciał rozpoznających białko N, a jedynie przeciwciała swoiste względem antygenu S.

Co istotne, wykazano, że poziom przeciwciał anty-S koreluje z mianem przeciwciał neutralizujących, które odgrywają kluczową rolę w odporności względem SARS-CoV-2.

Zdolność testu do oceny ilości przeciwciał.
Pomimo tego, że obecnie nie ma wskazań co do minimalnego stężenia przeciwciał anty-SARS-CoV-2 chroniącego przed zachorowaniem - to można się spodziewać, że stosowne rekomendacje prędzej czy później się pojawią. Posiłkować można się analogiami do innych infekcji wirusowych - ze wzrostem ilości przeciwciał wzrasta stopień odporności.

Przed i po szczepieniu
Badanie przeciwciał nie jest wymagane w kontekście szczepienia. Znajomość statusu immunologicznego przed szczepieniem i po 1-2 tyg. od jego ostatniej dawki może jednak pozwolić na wnioskowanie o odpowiedzi organizmu na immunizację i dawać wskazówki co do stopnia uzyskanej odporności na COVID-19.

Program monitorowania odporności.
Podczas trwania Programu monitorowania odporności na wirusa SARS-CoV-2, który prowadzi ogólnopolska sieć laboratoriów medycznych Diagnostyka możesz wykonać pakiet 3 badań, jeśli:

1. Jesteś zaszczepiony.
Zgłoś się na badanie:
- Nr1 - co najmniej 10-14 dni po 2. dawce szczepienia
- Nr2 i Nr3 - w celu sprawdzenia poziomu przeciwciał np. co 2 miesiące (nie później niż 31.12.2021 r.

2. Planujesz szczepienie.
Wówczas wykonaj badanie:
- Nr1 - przed planowanym szczepieniem
- Nr2 - 10-14 dni po 2. dawce szczepienia
- Nr3 - w celu sprawdzenia stężenia przeciwciał (nie później niż 31.12.2021 r.)

3. Jesteś ozdrowieńcem.
Zgłoś się na badanie do jednego z punktów pobrań sieci Diagnostyka także, jeśli chorowałeś na COVID-19 - w tym przypadku badanie:
- Nr1 powinno odbyć się nie wcześniej niż 2 tyg. po wyzdrowieniu
- natomiast Nr2 i Nr3, aby sprawdzić stężenie przeciwciał - np. co miesiąc (nie później niż 31.12.2021 r.).

Cena pakietu 3 badań wynosi 299 zł (zamiast 390) i naliczana jest przy pierwszym oznaczeniu:
- należy zgłosić się na kolejne pobrania do tej samej placówki Diagnostyki (badania są wówczas bezpłatne)
- nie można przekazać niewykorzystanych badań innej osobie.

Pakiet „Koronawirus SARS-CoV-2 – monitorowanie odporności, przeciwciała neutralizujące anty-S, ilościowo” możesz zakupić w placówce lub e-Sklepie Diagnostyki (udajesz się z Voucherem do wybranego punktu pobrań).

Zakup pakietu badań w ramach Programu jest możliwy do 30.06.2021 r., a wykonanie poszczególnych oznaczeń do 31.12.2021 r.

/źródło - /